About this tour

نقش و اهمیت آتش و آتشکده در فرهنگ زرتشتیان

بر اساس اعتقادات زرتشتیان، آتش نمادی از “اشا” یا “اردیبهشت” به عنوان یکی از فرشتگان یا جنبه‌های خداوند (اهورامزدا) در نظام جهانی است. “اشا” نماینده نظم و هماهنگی در جامعه و جهان می‌باشد و آتش نماد مادی این نظم است.

اما ریشه وجود آتشکده‌ها به دوران قبل از شکل‌گیری دین زرتشتی برمی‌گردد. آتش نقش مهمی در سکونتگاه و تمدن انسان داشته است و از زمان اقامت‌های نقل‌مکانی تا زمان انقلاب کشاورزی، به انسان‌ها در صنایع، پزشکی و روشنایی کمک بسیاری کرده است. آتشکده مکانی بوده که ساکنان شهر یا روستا، آتشی را در آن روشن نگه داشته‌اند تا در هر زمانی که نیاز داشتند، به آن دسترسی داشته باشند. پس از شکل‌گیری دین زرتشتی در ایران، آتشکده‌ها جایگاهی مذهبی پیدا کردند و محل تجمع و عبادت اعضای این دین شدند.

قسمت های مختلف آتشکده یزد

یکی از بخش‌های آتشکده زرتشتیان محوطه و اتاقک نگهداری آتش است که به آن “آتشدان” نیز معروف است. این اتاقک با دیواره‌ای شیشه‌ای احاطه شده و تنها موبدان (روحانیان زرتشتی) مجاز به ورود به آن هستند. موبد یا آتشبان (نگهبان آتش) هیزم خاصی را به آتش می‌رساند و از نگهداری و حفاظت آن وظیفه دارد.

محیط آتشکده دارای دو بخش است. بخشی که حاوی یک حوض آبی رنگ در مرکز و روبه‌روی ساختمان آتشکده قرار دارد، همان قسمتی است که توریست‌ها از آن بازدید می‌کنند و در تصاویر آتشکده نیز مشاهده می‌شود. اما در پشت آتشکده، یک محوطه و ورودی ویژه برای استفاده زرتشتیان در مراسمات دینی وجود دارد.

در سال‌های اخیر، یک نمایشگاه در کنار و درون محوطه آتشکده تأسیس شده است که درباره مفاهیم و آموزه‌های دین زرتشتی، تاریخ زرتشتیان از گذشته تا امروز و آیین‌ها و مراسم آن‌ها توضیح داده می‌شود. همچنین، بخشی از این نمایشگاه به فروش اقلام فرهنگی و صنایع دستی نیز اختصاص دارد.